Η εμπειρία της Alla Bahlei, που συμμετείχε στο πρόγραμμα Kreisauer Modell goes Greece - Ένταξη και Τέχνη (24-29.06.2019)
Ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη της εθελοντικής εργασίας είναι να υπάρχει δυνατότητα ανταλλαγής εμπειριών με άλλους και έτσι ανάπτυξη της μη τυπικής εκπαίδευσης και του πολιτικού ακτιβισμού σε διαφορετικές χώρες. Αυτό συνέβη σε μένα κατά τη διάρκεια του προγράμματος "Το μοντέλο Krzyzowa πηγαίνει Ελλάδα. Ενότητα 2 - Ένταξη και τέχνη" σε ένα μικρό ελληνικό χωριό που ονομάζεται Κρυονέρι. Το παράδειγμα αυτού του χωριού, που συνδέεται επίσης πολύ με τη δραστηριότητα της ΜΚΟ "Φιλοξενία", δείχνει με ποιον τρόπο, πώς η τοπική κοινότητα, ακόμη και αν είναι πολύ μικρή, μπορεί με διαφορετικούς τρόπους να αναπτυχθεί και έστω για ένα μικρό χρονικό διάστημα να ανοίξει τις πόρτες του για τη νεολαία από όλη την Ευρώπη. Η επίσκεψή μου στο Κρυονέρι, μου έδωσε ένα όραμα για την ιστορία, τη διαδικασία εργασίας, τις προκλήσεις και την τεράστια πρόοδο, που έχει γίνει από την οργάνωση και το χωριό για περισσότερα από 20 τελευταία χρόνια.
Το Κρυονέρι είναι ένα μικρό ελληνικό χωριό, που βρίσκεται στα νότια της Ελλάδας στην κορινθιακή ορεινή περιοχή. Έχει περίπου 1000 κατοίκους, 3 ή 4 ταβέρνες, μικρά καταστήματα, εκκλησίες και άλλα συνηθισμένα πράγματα, που έχει κάθε παρόμοιο χωριό. Φαίνεται ότι δεν υπάρχει τίποτα το ιδιαίτερο εδώ, αλλά είναι μόνο η πρώτη εντύπωση. Η ΜΚΟ "Φιλοξενία" παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή ενός χωριού και δραστηριοποιείται ήδη εδώ και 22 χρόνια. Ως επίσημη οργάνωση ιδρύθηκε το 1995 και έγινε το πρώτο Κέντρο Πληροφόρησης Νέων στην Ελλάδα, με επίκεντρο κυρίως την περιβαλλοντική εργασία, την κινητικότητα των νέων και των ενηλίκων, τον αγροτουρισμό και τη γεωργία. Ήταν μια από τις πρώτες ΜΚΟ σε ολόκληρη την Ελλάδα, που άρχισε να συμμετέχει στο πρόγραμμα EVS (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εθελοντισμού), το οποίο αργότερα ονομάστηκε ESC (European Solidarity Corps). Ήδη το 1996 ο πρώτος εθελοντής από τη Γερμανία έφτασε στο Κρυονέρι για να κάνει εδώ τη μακροχρόνια εθελοντική του υπηρεσία. Η ιστορία αυτής της πρώτης εμπειρίας είναι συναρπαστική για διάφορους λόγους, αλλά εδώ είναι επίσης πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε το ιστορικό υπόβαθρο.
Αυτός ο πρώτος εθελοντής EVS στο Κρυονέρι ήταν Γερμανός-Τούρκος ζωγράφος. Σύντομη ιστορική εκδρομή: για περισσότερα από 300 χρόνια η Ελλάδα ήταν μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ακόμη και σήμερα οι Έλληνες περιγράφουν αυτήν την περίοδο της ιστορίας ως «εισβολή και σκλαβιά». Κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, η χώρα υπέφερε επίσης πολύ λόγω της βίαιης πολιτικής που καθιερώθηκε εδώ από τις γερμανικές δυνάμεις, οπότε δεν υπάρχει έκπληξη, ότι στο υποσυνείδητο των ανθρώπων η περιγραφή «Γερμανός» προκαλεί, ας πούμε, όχι τα πιο θετικά συναισθήματα. Και τώρα, υπάρχει ένας Γερμανός εθελοντής με ρίζες από την Τουρκία που έρχεται σε ένα μικρό συντηρητικό ελληνικό χωριό για να κάνει εθελοντική εργασία και να μείνει εκεί για ένα χρόνο! Είναι προφανές, ότι οι ντόπιοι είχαν πολλές προκαταλήψεις και ίσως ακόμη και φόβο, αλλά και ισχυρά καθιερωμένα στερεότυπα, τα οποία δεν είναι τόσο εύκολο να καταστραφούν. Ποια είναι λοιπόν η λύση; Είναι πολύ απλό - απλά χαμόγελο! Ο τύπος ήταν τόσο φιλικός, ανοιχτόμυαλος και χαμογελαστός, που μετά από ένα χρόνο οι άνθρωποι δεν μπορούσαν να φανταστούν τη ζωή του χωριού χωρίς αυτόν! Μετά από λίγο καιρό δεν είχε σημασία, από πού προερχόταν, από ποια εθνικότητα ήταν ή από ποια καταγωγή είχε - με μεγάλη θετική στάση και χαμόγελο σε ένα πρόσωπο, απλώς έσπασε όλα τα στερεότυπα και έκανε ένα ακόμη βήμα στο δρόμο για την αλλαγή της γνώμης των ανθρώπων. Το ίδιο συνέβη με τους επόμενους εθελοντές, που φιλοξένησε η «Φιλοξενία» - οι ντόπιοι άρχισαν να τους προσκαλούν για καφέ, να τους μιλάνε (παρεμπιπτόντως, διοργανώνονται πάντα μαθήματα ελληνικής γλώσσας για εθελοντές) και βαθμιαία έγινε ορατό ότι αυτοί οι νέοι φέρνουν πολλές ιδέες και θετικές αλλαγές σε ένα χωριό. Οι εθελοντές ανέπτυξαν την υποδομή ολόκληρου του χωριού, πολλά κτίρια επισκευάστηκαν, χτίστηκαν ξενώνες και εστιατόρια, διοργανώθηκαν συναυλίες και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Σημαντικό ρόλο παίζει η «διπλή ανταλλαγή», διότι μετά από λίγα χρόνια μέσω της δραστηριότητας της οργάνωσης, Έλληνες νέοι άρχισαν να πηγαίνουν ως εθελοντές σε άλλες χώρες, μαθαίνοντας καινούργια πράγμαυα και επιστρέφοντας στο σπίτι, χρησιμοποιώντας όλες τις γνώσεις και τις δεξιότητες που κέρδισαν κατά την κινητικότητά τους.
Υπάρχει επίσης μια ακόμη ιστορία, που συνδέεται με αυτό το μέρος και τον οργανισμό, τον οποίο θα ήθελα να μοιραστώ. Η λέξη "Φιλοξενία" για τους ντόπιους δεν είναι μόνο μια κενή λέξη, αλλά έχει πολύ σημαντικό νόημα. Αυτό επιβεβαιώνεται επίσης σε μία πραγματική εμπειρία. Κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου μια εβραϊκή οικογένεια κρύφτηκε στο Κρυονέρι, προσπαθώντας να επιβιώσει από ναζιστικές διώξεις. Οι ντόπιοι δεν τους πρόδωσαν, επιπλέον, τους βοήθησαν να επιβιώσουν και την απαραίτητη στιγμή για να ξεφύγουν. Είναι ένα λαμπρό παράδειγμα αλληλεγγύης και μεγάλης βούλησης των ανθρώπων να παραμείνουν άνθρωποι ακόμα και στις πιο σκοτεινές στιγμές. Και μέχρι σήμερα αυτές οι αρχές εξακολουθούν να λειτουργούν για όλους σε αυτό το μέρος. Παρά τις πολλές προκλήσεις όπως η δύσκολη οικονομική κατάσταση και η έλλειψη υποστήριξης, η ΜΚΟ "Φιλοξενία" οργανώνει πολλά προγράμματα για νέους και ενήλικες, με τη συμμετοχή εθελοντών και συνεργαζόμενων οργανώσεων από όλη την Ευρώπη. Με μικρά βήματα παρέχουν μεγάλες αλλαγές, χωρίς να ξεχνάμε σημαντικές ανθρώπινες αξίες και τεράστια ποικιλία γνώσεων και εμπειριών, τι μπορούν να φέρουν ο ένας στον άλλο.
Πηγή: Alla Bahlei (2019): "Filoxenia" - bright example of Greek hospitality. Online: https://www.youthreporter.eu/de/beitrag/filoxenia-bright-example-of-greek-hospitality.15677/